Bu yazıyı depremde neden sallanırız sorusuna bir cevap olarak yazalım . Plastik bir cetveli iyice büktüğümüzü düşünelim . Biz büktükçe plastik cetvel gerilecektir ve en sonunda kırılacaktır. Cetvelde kırılma meydana geldikten hemen sonra kırılan parçaların titreştiğini görürüz. Depremden hemen sonra, bu olayın birebir aynısı gerçekleşmektedir . Depremde meydana gelen ani enerji salınımı, deprem dalgaları dediğimiz bir takım ajanları meydana getirmektedir. Yani depremden sonra sallanmamızın nedeni , depremden hemen sonra oluşan deprem dalgalarıdır. Peki bu dalgalar nelerdir ve bizleri nasıl etiler buna bakalım .
Deprem dalgalarını cisim ve yüzey dalgaları olarak iki kısımda inceleriz.
Cisim Dalgaları ;
P (Primary) Dalgaları : Diğer adı birincil dalgalardır. . Bu dalgalar yeryüzüne ulaşan ilk dalgalardır. P dalgası bir cisimden geçerken cismi sıkıştırır ve genleştirir.
- Hızları 4-7 km/sn' dir.
- Katı, sıvı ve gaz içerisinde hareket edebilirler.
S (Secondary) Dalgaları : Diğer adı ikincil dalgalardır. P dalgasından hemen sonra yeryüzüne ulaşır.
- Hızları 2-5 km/sn' dir
- Sadece katı cisimlerde yol alabilrler.
- Makaslama dalgalarıdır. Cisim hareketi dalga yönüne diktir.
Yüzey Dalgaları :
Yapılarda hasara yol açan dalgalardır. Cisim dalgalarından daha yavaştırlar . Yapılarda yalpalanma ve ileri geri sallanma hareketi sağlarlar.
R (Rayleigh) Dalgaları :
- R dalgaları su dalgaları gibi davranır ancak elips hareket ederler. (Düşey hareket)
- Yapılara oldukça zarar verebilirler.
- Adını İngiliz bilim insanı Lord Rayleigh'ten almıştır.
L ( Love ) Dalgaları :
- S dalgasının hareketine benzer , yatay düzlemde ileri -geri hareket eder. (Yanal hareket)
- Sıvılarda hareket edemez.
- Bu yanal hareket tipi özellikle bina temellerine hasar verir.
Teşekkürler.
YanıtlaSilRica ederim
Sil