Geçtiğimiz günlerde Hawaii Üniversitesinden bir grup bilim insanı dünyanın en büyük kalkan volkanı olan Pühahonu'yu tespit ettiklerini açıklayan bir makale yayınladı . Pühahonu Volkanı, USGS'nin de (ABD jeoloji araştırma kurumu) çalışmaları ve onayı ile tescillenip şimdiye kadar en büyük volkan diye kabul ettiğimiz Mauna Loa volkanının papucunu dama atmış oldu. Bilim insanları, volkanın büyük kısmının sular altında olmasının çalışmalarını epey zorlaştırdığını da aktardı .
Kalkan volkanlar, bazaltik yani düşük viskoziteli lavların yanal olarak çok geniş alanlara yayılması ve kubbemsi bir görüntü oluşturmasıyla oluşur. Bu yüzden en büyük alana sahip volkanlar kalkan volkanlardır. Pühahonu volkanının tespit edilmesi için okyanus tabanı batimetri çalışmaları ile incelendi. Kayaçlarda kimyasal analizler yapıldı . Tüm çalışmalar sonunda ilginç sonuçlar elde edildi. Pühahonu volkanının neredeyse Mauna Loa nın iki katı oldu tespit edilmiş oldu . Daha ilginci ise buradaki lavların 1700 derece olması ve 1-2 milyon yılda kademeli olarak sönmesi beklenen sıcak noktanın küçük dürtülerle canlanabileğinin öğrenilmesi oldu. Tüm bunlardan sonra gelelim kendi yorumumuza değil mi ? :)
 |
| Puhahonu'nun deniz üzerindeki kısmı |
Tüm popüler bilim sitelerinde "bulunması , görülmesi çok zor olan dünyanın en büyük volkanı keşfedildi" şeklinde paylaşılan bu haber aslında hiç te böyle değil. Zaten 30-40 yıldır tartışılan bir konuydu bu . Azıcık jeoloji bilgisi olan biri Hawaii volkan sistemini yani genel olarak hot spot dediğimiz sistemi bilir . Google Earth'ten bile kolayca görülebilecek bir volkanı görülemeyecek , bulunamayacak gibi göstermeleri hem tıklanma sayısı için algı yaratma, hem de cahilliklerinin bir tezahürüdür :) . Şimdi ben sizlere bu volkanı Google Earth'ten göstereyim .
 |
| Hawaii Adaları(Google Earth) |
 |
| Dünyanın en büyük Volkanı Puhahonu |
Fotoğraftaki çizgisellik dikkatinizi çekmiştir. Hot Spot'lar bu şekilde volkanik adalar oluşturur arkadaşlar Google Earth'ten bakan biri bile buralardaki volkanları görür .Volkanları görmek bir şey değil elbette önemli olan çalışma yaparak bunu kanıtlamak ve bilime yeni veriler katmak. Yanlış anlaşılmayayım benim kızdığım kişi bilim insanları değil haberi servis edenler :) .
 |
| Hot Spotların Hawaii adalarını nasıl oluşturduğunu anlatan bir görsel |
Bu çalışmalar bize bu volkanın yaşının 13 milyon olduğunu ve burada akmış lavların 1700 C derece olduğunu gösteriyor. Allah allah bizim bildiğimize göre yeryüzüne çıkan bazaltik lav 1200 dereceydi nasıl 1700 C derece oluyor peki ? Hemen anlatalım .
Hot spotların özelliği direkt olarak mantodan gelmesidir arkadaşlar . Direk olarak mantodan gelen magma daha sıcak ve dolayısıyla daha akıcı olmaktadır . Bu da lavların daha uzak alanlara ulaşmasını kolaylaştırmaktadır . Ayrıca kalkan volkanlarında genel olarak sadece lav akışı gözlenir yani patlamalı bir volkanik sistem değildirler. Bu yüzden en zararsız volkanlar arasındadırlar.
Teşekkürler.
YanıtlaSilRica ederim
YanıtlaSil